Thế giới quan là gì? Tìm hiểu về thế giới quan duy vật và duy tâm

Trong cuộc sống của chúng ta không thể thiếu nguồn tri thức. Và tất nhiên, để có một trí thông minh siêu đặc biệt thì không thể bỏ qua “thế giới quan”. Vì đây là một lĩnh vực khá trừu tượng nên nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về nó Thế giới quan là gì?? Vai trò cũng như các hình thức cơ bản của thế giới quan. Để hiểu thêm về vấn đề này, mời bạn đọc cùng tham khảo thông tin qua bài viết dưới đây!

Thế giới quan là gì?

Để tồn tại, con người cần có mối quan hệ với thế giới xung quanh, thích nghi với thế giới tự nhiên. Tuy nhiên, có một điểm đặc biệt là con người không thích nghi một cách thụ động như động vật, mà luôn biết cách thay đổi thế giới để phù hợp với nhu cầu cuộc sống của mình. Ví dụ như biết tạo lửa để giữ ấm, làm nhà tránh nắng mưa, thú rừng hay sáng chế ra các công cụ phục vụ cho công việc, v.v.

Trong quá trình học hỏi và cải tạo, họ gặp phải hàng loạt vấn đề như thế giới xung quanh chúng ta là gì? Nó đến từ đâu? Con người được sinh ra như thế nào? Có quan hệ gì với thế giới xung quanh, … Trả lời được những câu hỏi trên đã giúp con người thống nhất quan niệm về thế giới. Đó là thế giới quan.

Thế giới quan (tiếng Anh: Worldview) là hệ thống quan điểm, quan niệm của con người về thế giới xung quanh, về vị trí của họ trong thế giới đó. Hay về bản thân và cuộc sống của con người nhằm giải đáp những thắc mắc về mục đích và ý nghĩa của cuộc sống con người.

Trong thế giới quan luôn có sự hòa nhập giữa niềm tin và tri thức. Tri thức sẽ là cơ sở trực tiếp để hình thành thế giới quan. Nhưng nó chỉ có thể tham gia thế giới quan khi nó trở thành niềm tin định hướng cho các hoạt động của con người.

Thế giới quan là gì?

Phương pháp tiếp cận để nghiên cứu thế giới quan

Nếu xét quá trình phát triển, chúng ta có thể chia thế giới quan thành 3 loại cơ bản: Thế giới quan thần thoại, thế giới quan tôn giáo và thế giới quan triết học.

• Thế giới quan huyền thoại Đây là cách nhận thức thế giới của đối tượng nguyên thủy. Trong thời kỳ này, các yếu tố như tình cảm và tri thức, niềm tin và lý trí, thực tế và trí tưởng tượng, thực và ảo, thần và người, … của con người được trộn lẫn với nhau. để thể hiện khái niệm về thế giới.
• Thế giới quan tôn giáo – Đây là loại hình mà tín ngưỡng tôn giáo đóng vai trò chính. Phần tôn giáo sẽ cao hơn lý trí, cái ảo sẽ lấn át cái thực, và thần sẽ vượt qua con người.
• Thế giới quan triết học – Không giống như thế giới quan thần thoại hay thế giới quan tôn giáo, triết học Quan niệm của con người diễn ra dưới hình thức hệ thống các phạm trù và quy luật đóng vai trò là những nấc thang trong quá trình nhận thức thế giới. Như vậy, triết học được coi là trình độ tự ý thức trong việc hình thành và phát triển thế giới quan.

Có thể bạn quan tâm:

Tiểu luận Triết học gì? Chi tiết cách viết một bài văn Triết học

Thế giới quan duy vật và thế giới quan duy tâm

Trong thế giới quan luôn tồn tại 02 dạng, đó là thế giới quan duy vật và duy tâm. Tuy nhiên, hai hình thức này đều ẩn chứa những đặc điểm cũng như góc nhìn khác nhau. Dưới đây, chúng ta cùng tìm hiểu cụ thể:

Thế nào là thế giới quan duy tâm?

Thế giới quan duy tâm cho rằng bản chất của thế giới là tinh thần. Nó là yếu tố đầu tiên và cũng là yếu tố quyết định đối với thế giới của con người và vật chất. Trong thế giới quan duy tâm tồn tại cả thế giới quan duy tâm khách quan và thế giới quan duy tâm chủ quan. Hai hình thức này khác nhau về quan niệm của họ về tinh thần. Chủ quan coi tinh thần là ý chí, tình cảm, tư tưởng, còn khách quan coi tinh thần là ý niệm, khái niệm tuyệt đối.

Có thể nói, sự hình thành và phát triển của thế giới quan duy tâm thường gắn với cả lịch sử hình thành và phát triển của chủ nghĩa duy tâm trong triết học. Về cơ bản, nó phủ nhận tính khách quan, quy luật khách quan của thế giới vật chất và con người. Đồng thời thừa nhận rằng ý thức, tư tưởng, khái niệm, quan niệm tuyệt đối là cái có trước, sẽ quyết định thế giới vật chất và con người.

Tóm lại, thế giới quan duy tâm theo đánh giá của các nhà khoa học là có phần đối lập với thế giới quan khoa học, phần lớn phụ thuộc vào nhận thức của con người cũng như những điều kiện lịch sử nhất định.

Khái niệm thế giới quan duy tâm là gì?

Thế giới quan duy vật là gì?

Đối lập với thế giới quan duy tâm, thế giới quan duy vật cho rằng bản chất của thế giới là vật chất. Vật chất là cái có trước, nó quyết định ý thức cũng như ghi nhận vai trò của con người trong cuộc sống hiện tại. Đồng thời, thế giới quan duy vật cũng khẳng định tính thống nhất về mặt vật chất. Cụ thể là hoàn toàn không phải do thế lực siêu nhiên hay linh hồn con người sinh ra. Vì vậy, nó không tự biến mất mà tồn tại vĩnh viễn, vô tận và vô tận.

thêm vao Đoa thế giới quan duy vật Cũng khẳng định rằng, sự hình thành, phát triển và vận động của xã hội đều phụ thuộc vào các quy luật khách quan. Chính ý thức và tinh thần sẽ phản ánh vào bộ não con người về hiện thực khách quan, ý thức, tinh thần có nguồn gốc vật chất, do vật chất quyết định nhưng nó chứa đựng tính sáng tạo và tính năng động.

So sánh thế giới quan duy vật và thế giới quan duy tâm

Bảng so sánh sự khác nhau giữa thế giới quan duy vật và thế giới quan duy tâm

Vai trò của thế giới quan trong cuộc sống

Một thế giới quan được coi là đúng đắn chính là “chiếc la bàn” hướng con người đến những hoạt động tích cực theo hướng phát triển của xã hội. Do đó, có thể khẳng định rằng thế giới quan Nó là trụ cột chính trong tư tưởng về nhân cách, đạo đức, hành vi và chính trị. Tuy nhiên, cũng có hai mặt của nó:

• Thế giới quan hướng con người đến những nhận thức đúng hoặc đôi khi không đúng. Khi thế giới quan được khoa học hướng dẫn cụ thể, con người sẽ biết được mối quan hệ cụ thể giữa mình và đối tượng. Từ đó có thể nhận thức đúng quy luật chuyển động của vật đó.
• Khi con người nhận thức không đúng thế giới quan sẽ không thể xác định đúng các mối quan hệ xã hội cũng như nhận thức không đúng các quy luật của sự vật.

Vì vậy, khi đã xác định được các mối quan hệ xã hội, con người hoàn toàn có thể xác định được mục tiêu, phương hướng và phương thức hoạt động chính xác nhất. Nói cách khác, thế giới quan sẽ là định hướng giúp cuộc sống phát triển một cách tốt nhất.

bên cạnh đó thế giới quan Nó cũng giúp con người chiếm lĩnh thực tại một cách sâu sắc nhất có thể. Người hiểu đúng về ý nghĩa cuộc sống trong thế giới quan sẽ luôn có nghị lực, ý chí, quyết tâm để giúp bản thân và xã hội cùng tiến bộ. Ngược lại, nếu không hiểu đúng về nhân sinh quan, các em sẽ thụ động trong nhận thức, giảm sút ý chí, …

Đây là thông tin về Thế giới quan là gì? mà chúng tôi muốn chia sẻ với độc giả của chúng tôi. Hi vọng với những thông tin này, bạn sẽ hiểu thêm những quan niệm tích cực trong cuộc sống cũng như phục vụ cho việc học tập và nghiên cứu hiệu quả hơn. Cám ơn rất nhiều!