Hệ thống chính trị là gì? Tìm hiểu hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay

Trong xã hội có giai cấp, quyền lực của kẻ thống trị được thực hiện bởi một hệ thống thiết chế và tổ chức chính trị nhất định. Hệ thống chính trị xuất hiện cùng với sự xuất hiện của giai cấp, nhà nước và thực hiện đường lối chính trị của giai cấp và đảng cầm quyền. Hệ thống chính trị mang bản chất, lý tưởng chính trị và phản ánh lợi ích của giai cấp thống trị. Trong bài viết này, Luận văn 99 sẽ giúp các bạn tìm hiểu sâu hơn về bản chất Khái niệm hệ thống chính trị là gì?, đặc điểm và cơ cấu của hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay. Dõi theo!

Hệ thống chính trị là gì?

Khái niệm chính trị

Chính trị thuộc kiến ​​trúc thượng tầng bao gồm hệ tư tưởng chính trị, nhà nước và đảng. Chính trị xuất hiện khi xã hội phân chia giai cấp theo những cơ sở hạ tầng nhất định. Vì vậy, chính trị là tổng hòa các mối quan hệ chính trị, ý thức chính trị, hệ tư tưởng chính trị, thể chế chính trị và tổ chức chính trị, con người chính trị.

Nhà nước Hy Lạp cổ đại và Trung Quốc cổ đại là những nhà nước xuất hiện sớm nhất trên thế giới, ngay từ đầu các nhà nước này đã rất quan tâm đến khái niệm chính trị và hệ thống chính trị. Định nghĩa về hệ thống chính trị ở các nước này như sau:

Theo tiếng Hy Lạp cổ đại, thuật ngữ chính trị “Chính trị” có nghĩa là công việc nhà nước hoặc công việc xã hội.

Trong tiếng Trung Quốc cổ đại, thuật ngữ chính trị được định nghĩa là chính sách quốc gia, công việc quản lý một quốc gia.

Theo thời gian, khái niệm chính trị được sử dụng phổ biến hơn và có sự mở rộng về nội dung của khái niệm. Theo từ điển bách khoa Việt Nam, chính trị là tất cả những hoạt động liên quan đến các mối quan hệ giữa các giai cấp, các dân tộc, các tầng lớp xã hội mà cốt lõi là vấn đề giành chính quyền. , duy trì và sử dụng quyền lực của nhà nước, tham gia vào các công việc của nhà nước, xác định hình thức tổ chức, nhiệm vụ và nội dung hoạt động của nhà nước.

Khái niệm hệ thống chính trị là gì?

Hệ thống chính trị là khái niệm dùng để chỉ một tổng thể bao gồm các đảng chính trị, nhà nước, các tổ chức chính trị – xã hội (hợp pháp), có mối quan hệ và tác động qua lại khi tham gia. tham gia vào quá trình hoạch định và thực hiện các quyết sách chính trị nhằm bảo đảm quyền thống trị của các giai cấp và lực lượng cầm quyền, đồng thời đáp ứng yêu cầu ổn định và phát triển xã hội.

Theo nghĩa Hán – Việt, hệ thống chính trị có thể hiểu là tổng thể các yếu tố, tư tưởng, quy trình, phương pháp, mối quan hệ, … nhằm giành, kiểm soát, tổ chức và thực hiện nhiệm vụ. nêu và dẫn dắt các quyền của họ một cách có mục đích, có nghệ thuật.

Theo nghĩa tiếng Anh, hệ thống chính trị là một tập hợp các yếu tố và ý tưởng liên quan đến quản lý, điều hành nói chung và chính trị học.

Với sự kế thừa những giá trị tri thức trên thế giới về hệ thống chính trị và đường lối chính trị theo quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, hệ thống chính trị có thể hiểu là: Là một phạm trù kiến ​​trúc thượng tầng dùng để chỉ tổng thể hệ thống tổ chức, thiết chế chính trị – xã hội và mối quan hệ của chúng với nhau trong nội bộ, giữa các cấp tổ chức và hoạt động theo chức năng, nhiệm vụ tạo thành cơ quan chính trị của xã hội. chế độ bảo đảm thực hiện quyền lực chính trị của giai cấp thống trị.

Hệ thống chính trị là tập hợp các tổ chức chính trị hợp pháp trong xã hội, bao gồm các đảng chính trị, Nhà nước và các tổ chức chính trị – xã hội. Đặc biệt:

• các đảng chính trị: Tức là đảng cầm quyền là lực lượng chủ yếu thực hiện quyền lực của nhà nước. Các bên khác (nếu có) sẽ đóng vai trò hợp tác, phản biện, giám sát hoặc tìm cách hạn chế, ngăn cản hoạt động của đảng cầm quyền nhằm bảo vệ lợi ích của mình.
• Chính quyền: Gồm 3 cơ quan: lập pháp, hành pháp và tư pháp để thực hiện quyền lực nhà nước. Quyền lực nhà nước khác với quyền lực của các tổ chức chính trị ở chỗ “cưỡng chế độc quyền hợp pháp”.
• Tổ chức chính trị xã hội: Là những tổ chức do công dân thành lập nhằm thực hiện một mục tiêu nào đó, tác động đến việc thực hiện quyền lực của Đảng và Nhà nước cầm quyền nhằm bảo vệ lợi ích của tổ chức mình và lợi ích của các thành viên.

Hệ thống chính trị là gì?

Khái niệm hệ thống chính trị Việt Nam

Ở Việt Nam, hệ thống chính trị Việt Nam là một bộ phận của nền chính trị Việt Nam thuộc kiến ​​trúc thượng tầng xã hội Việt Nam, bao gồm Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Tổ quốc Việt Nam và tổ chức chính trị xã hội Các cơ cấu, cơ cấu pháp lý và cơ chế vận hành khác, thường được tổ chức từ trung ương đến địa phương nhằm đại diện và thực hiện quyền lực chính trị của nhân dân Việt Nam, đồng thời thực hiện các nhiệm vụ đối nội và đối ngoại. nước ngoài của Việt Nam.

Cơ cấu của hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay

Cơ cấu của hệ thống chính trị ở Việt Nam hiện nay bao gồm các bộ phận sau: Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (bao gồm các bộ phận chính trị – xã hội là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam). Đặc biệt:

Đảng Cộng sản Việt Nam: Thành lập ngày 03/02/1930, kể từ ngày thành lập đến nay, Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo sự nghiệp cách mạng Việt Nam. Và hiện nay, Đảng là lực lượng lãnh đạo nhà nước và xã hội bằng việc đề ra chủ trương, đường lối, lãnh đạo bằng công tác cán bộ, lãnh đạo bằng sự gương mẫu của đảng viên … Đảng được coi là “hạt nhân” chi phối mọi tổ chức khác trong hệ thống chính trị, làm cho hệ thống chính trị của nước ta thống nhất, vận hành theo một hướng nhằm đạt được những mục tiêu nhất định của hệ thống. chính trị.

Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam: Thành lập ngày 02/09/1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Trong hệ thống chính trị, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được xác định là có vai trò nòng cốt, trung tâm của hệ thống chính trị. Nhà nước bao gồm các cơ quan trung ương và chính quyền địa phương với những chức năng và nhiệm vụ khác nhau. Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam nhân danh nhân dân quản lý mọi hoạt động của đời sống xã hội bằng các công cụ pháp luật. Quyền lực nhà nước ở nước ta thuộc về nhân dân, được tổ chức và thực hiện theo nguyên tắc thống nhất, phối hợp, phân công và kiểm soát giữa các cơ quan nhà nước trong việc thực hiện ba quyền lập pháp. , hành pháp và tư pháp.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nambao gồm:

• Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí minh
• Hội liên hiệp phụ nữ việt nam
• Tổng liên đoàn lao động Việt Nam
• Hội nông dân việt nam
• Hội cựu chiến binh Việt Nam

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam do Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập và lãnh đạo. Mặt trận là một bộ phận của hệ thống chính trị. Trong hệ thống chính trị Việt Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội trong hệ thống chính trị Việt Nam là một bộ phận hợp thành, làm cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân. Mọi người. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội thay mặt nhân dân thực hiện quyền làm chủ của nhân dân và tham gia các hoạt động chính trị của hệ thống chính trị.

Cơ cấu của hệ thống chính trị Việt Nam hiện nay

xem thêm:

Kho chủ đề Luận văn Thạc sĩ mới nhất về Quản lý Công 2022-2023

Đặc điểm của hệ thống chính trị ở Việt Nam là gì?

Thứ nhất, hệ thống chính trị Việt Nam được xây dựng trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác – Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Hệ thống chính trị được xây dựng từ lý luận của chủ nghĩa Mác – Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Thứ hai, hệ thống chính trị Việt Nam bao gồm ba thành phần chính: Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội. Mỗi yếu tố đều có vai trò, chức năng, nhiệm vụ cụ thể, liên quan mật thiết với nhau. Trong đó, Đảng Cộng sản Việt Nam là hạt nhân chính trị, đội tiên phong của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, là lực lượng lãnh đạo hệ thống chính trị và toàn xã hội.

Thứ ba, Hệ thống chính trị việt nam dân tộc, tính giai cấp và tính dân tộc. Hệ thống chính trị Việt Nam là kết quả của quá trình đấu tranh cách mạng của nhân dân Việt Nam chống phong kiến ​​và đế quốc xâm lược dưới sự lãnh đạo của Đảng. Nhân dân Việt Nam được tổ chức, tập hợp và giác ngộ trong các tổ chức cách mạng, cùng Đảng tiến hành cách mạng giành thắng lợi.

Thứ tư, Đảng Cộng sản Việt Nam là đảng duy nhất cầm quyền, lãnh đạo hệ thống chính trị Việt Nam và là một bộ phận của hệ thống đó. Đảng Cộng sản Việt Nam là Đảng cầm quyền duy nhất, là thành viên, bộ phận của hệ thống chính trị, lãnh đạo mọi hoạt động của hệ thống chính trị. Đảng cộng sản Việt Nam là đảng duy nhất lãnh đạo dựa trên điều kiện lịch sử.

Thứ năm, hoạt động của hệ thống chính trị Việt Nam nhằm xây dựng và hoàn thiện nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo đảm sức mạnh nhân dân, xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội, từng bước bảo vệ vững chắc Tổ quốc. Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Cơ chế hoạt động của hệ thống chính trị ở Việt Nam

Hệ thống chính trị Việt Nam được vận hành theo các cơ chế chung sau đây:

Thứ nhất, cơ chế Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân làm chủ: Đây là cơ chế và phương thức hoạt động chủ yếu của hệ thống chính trị ở Việt Nam. Cơ chế này được đưa ra lần đầu tiên tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI (1986) và ngày càng được cụ thể hóa và vận hành hiệu quả, trở thành nét đẹp văn hóa chính trị, thể hiện tính ưu việt của nó. của mối quan hệ Đảng – Nhà nước – Nhân dân trong chế độ xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam.

Thứ hai, cơ chế mệnh lệnh quản trị: Đây là cơ chế quyền lực, buộc cấp dưới phục tùng cấp trên, cấp dưới chịu sự giám sát, lãnh đạo, chỉ đạo của cấp trên. Người lãnh đạo sẽ điều hành, phân công và chỉ đạo cấp dưới thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Thứ ba, thể chế có nghĩa là xây dựng, củng cố từng tổ chức, bộ máy của từng thành tố trong hệ thống chính trị, thông qua các phương thức, giải pháp vận hành hệ thống chính trị theo một hướng. để hoàn thành một nhiệm vụ hoặc mục tiêu nhất định.

Thứ tư, cơ chế tư vấn thông qua giáo dục, thông tin, tuyên truyền, quảng bá… nhằm thay đổi nhận thức và hành vi của con người theo một hướng nhất định là cơ chế kiểm soát quyền lực, bao gồm hệ thống kiểm soát quyền lực trong và ngoài Nhà nước.

Trên đây, Luận văn 99 đã cùng bạn đọc tìm hiểu Khái niệm hệ thống chính trị là gì? cũng như các vấn đề liên quan đến hệ thống chính trị Việt Nam, cụ thể: Đặc điểm, cơ cấu, cơ chế vận hành của hệ thống chính trị Việt Nam. Mong rằng với những thông tin chia sẻ trong bài viết, bạn đọc đã có thêm những kiến ​​thức bổ ích để áp dụng trong quá trình học tập, làm việc và trong cuộc sống.